PHỔ BIẾN GIÁO DỤC - PHÁP LUẬT

Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong quá trình xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi)
Ngày đăng 07/09/2023 | 4:16 AM  | View count: 515

NV - Từ ngày 20/8 đến ngày 30/8/2023, Đoàn công tác liên ngành thành phố Hà Nội do Phó Chủ tịch HĐND Thành phố Phạm Quí Tiên làm trưởng đoàn đã thăm và làm việc tại Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc nhằm mục đích nghiên cứu, học tập kinh nghiệm phục vụ đề xuất chính sách, lập Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi). Tham gia đoàn có đại diện Bộ Tư pháp, Tài chính, Xây dựng và một số Sở, ngành chuyên môn thành phố Hà Nội.

 

Hà Nội học tập kinh nghiệm quốc tế phục vụ xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) - Ảnh 2.

Đoàn công tác thăm và làm việc tại Nhân đại thành phố Bắc Kinh.

Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Trung Quốc, chiều 22/8, Đoàn đã thăm và làm việc tại Đại hội Đại biểu Nhân dân Trung Quốc thành phố Bắc Kinh (Nhân Đại Bắc Kinh). Phó Chủ tịch Nhân Đại Bắc Kinh Hầu Quân Thư chủ trì tiếp và bày tỏ vui mừng được chào đón đoàn.

Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Phạm Quí Tiên đã thông tin với phía bạn về tình hình kinh tế - xã hội Hà Nội, giới thiệu về Luật Thủ đô và công tác nghiên cứu sửa đổi Luật nhằm giúp thủ đô Hà Nội phát huy tiềm năng, thế mạnh, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực hướng tới phát triển nhanh và bền vững; nhấn mạnh mục tiêu và tầm quan trọng của việc khảo sát, tìm hiểu kinh nghiệm và mô hình chính sách tại thủ đô các nước, trong đó có Bắc Kinh.

Trao đổi với Đoàn về cơ cấu hành chính, chính sách phát triển trên các lĩnh vực của thành phố Bắc Kinh, Phó Chủ tịch Nhân Đại Bắc Kinh Hầu Quân Thư cho biết, Nhân Đại Bắc Kinh hiện cũng đang trong quá trình khởi thảo xây dựng Luật Thủ đô Bắc Kinh, do vậy phía bạn rất hoan nghênh và nhấn mạnh ý nghĩa chuyến thăm của đoàn, xem đây là cơ hội để trao đổi, học hỏi và chia sẻ kinh nghiệm về việc xây dựng Luật Thủ đô.

Lãnh đạo hai bên đều nhất trí việc Bắc Kinh và Hà Nội cần tăng cường trao đổi, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong lĩnh vực lập pháp cũng như đẩy mạnh các hoạt động giao lưu nhân dân, hợp tác, đặc biệt trong năm tới nhân dịp kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ hữu nghị và kết nghĩa giữa Hà Nội và Bắc Kinh năm 2024, trên cơ sở phát huy hiệu quả thực chất Biên bản ghi nhớ hợp tác đã ký kết.

Đoàn công tác cũng có chuyến khảo sát thực tế tại Cung Quy hoạch thành phố Bắc Kinh, tìm hiểu về tình hình quy hoạch và xây dựng thành phố Bắc Kinh; thăm và làm việc tại Khu công nghệ cao Đông Thăng - Trung Quan Thôn để nghiên cứu về chính sách ưu đãi, định hướng huy động nguồn lực phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ cao của Bắc Kinh.

  • Tại Nhật Bản, Đoàn đã có các cuộc gặp và làm việc với Phó Chủ tịch Hội đồng Tokyo Hirotaka Motohashi; Làm việc, trao đổi về chính sách địa phương với các cơ quan chuyên môn của Chính quyền đô thị Tokyo (Cơ quan hợp tác phát triển Nhật Bản (JICA), Cơ quan Phục hưng Đô thị Nhật Bản (URA) và Tập đoàn Tokyo Metro).

Đoàn làm việc với Cơ quan Phục hưng Đô thị Nhật Bản.

 

Ngày 25/8, tại buổi làm việc với Cơ quan Phục hưng Đô thị Nhật Bản,  đồng chí Phạm Quí Tiên, Phó Chủ tịch HĐND Thành phố nhấn mạnh, với định hướng xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp đã góp phần tạo động lực thúc đẩy cho sự phát triển mạnh mẽ của Tokyo thời gian qua, và khẳng định đây là những bài học kinh nghiệm thiết thực, quí báu cho Hà Nội trong quá trình nghiên cứu, sửa đổi luật, xây dựng những đặc thù riêng cho Thủ đô.

Đại diện Cơ quan Phục hưng Đô thị đã trao đổi, giới thiệu với Đoàn thông tin các nội dung liên quan đến tổ chức chính quyền và hệ thống tự trị tại địa phương của Nhật Bản, quy định hiện hành về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương (bao gồm Hiến pháp Nhật Bản, Luật tự trị địa phương,..), kinh nghiệm tổ chức bộ máy hành chính và cách thức điều hành, hoạt động; việc phân chia vai trò và phối hợp giữa chính quyền Trung ương và địa phương; các cơ chế và chính sách phát triển trên các lĩnh vực của Chính quyền đô thị Tokyo. Đồng thời, đánh giá cao ý nghĩa chuyến thăm và mong muốn nội dung trao đổi tại cuộc Tọa đàm sẽ góp phần phục vụ tốt cho mục đích nghiên cứu của đoàn lần này, đồng thời là cơ hội tăng cường mối quan hệ hữu nghị hợp tác tốt đẹp giữa thành phố Hà Nội và Tokyo.

Cơ quan Phục hưng Đô thị đã hợp tác chặt chẽ với các chính quyền địa phương và khu vực tư nhân và đóng một vai trò quan trọng, đặc biệt là trong lĩnh vực cung cấp nhà ở chất lượng, cải thiện môi trường dân cư, nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu, triển khai các dự án cải tạo đô thị có ý nghĩa chính trị như cải thiện khu vực xây dựng như tòa nhà đông dân cư, phát triển khu vực mở tộng thông qua các dự án đô thị mới, cũng như hỗ trợ phục hồi sau trận động đất lớn ở phía Đông Nhật Bản năm 2011.

Hơn 60 năm thành lập và phát triển, Cơ quan Phục hưng Đô thị đóng vai trò chủ đạo trong phát triển đô thị và cung cấp nhà ở tại Nhật Bản. Với lịch sử lâu đời và văn hóa đặc sắc các đô thị Nhật Bản đã xây dựng được môi trường trường sống chất lượng cao. Các yếu tố của một đô thị thông minh được lồng ghép hài hòa về mặt cấu trúc tạo nên các đô thị thích hợp với nhiều chức năng, tạo điều kiện quản lý hiệu quả, phát huy giá trị thẩm mỹ và công nghệ của Nhật Bản.

Nhật Bản cũng được biết đến là một quốc gia thành công trong việc phát triển gắn kết giữa các khu đô thị và giao thông công cộng theo mô hình TOD, đặc biệt tại vùng đô thị lớn như Tokyo. Để học hỏi kinh nghiệm và thực tiễn phát triển mô hình này tại Tokyo, đoàn công tác thành phố Hà Nội đã có cuộc làm việc và thảo luận chuyên đề với Cơ quan hợp tác phát triển Nhật Bản (JICA) và Cơ quan Phục hưng đô thị Nhật Bản (URA) về nội dung này cũng như các chính sách quy hoạch và phát triển đô thị thông minh tại Nhật Bản. Đoàn cũng thăm và khảo sát thực tế tại Trung tâm đào tạo của Công ty Tokyo Metro để khảo sát quy trình vận hành và hoạt động của hệ thống đường sắt công cộng tại Nhật Bản.

Khảo sát thực tế tại Trung tâm đào tạo của Tập đoàn Tokyo Metro.

  • Tiếp nối chương trình công tác, ngày 29/8, Đoàn đã thăm và làm việc với Hội đồng thành phố Seoul. Chủ tịch Hội đồng Seoul Kim Hyeonki hoan nghênh chuyến thăm và dành cho đoàn sự tiếp đón trọng thể, thân tình. Trên cơ sở mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Hàn Quốc, chuyến thăm của đoàn lần này không chỉ góp phần thúc đẩy hiệu quả, mở rộng hợp tác cấp địa phương giữa hai nước mà còn củng cố và tăng cường các hoạt động trao đổi giữa hai Hội đồng, đẩy mạnh hợp tác về tư pháp, xây dựng luật và cơ chế chính sách.

Thăm và làm việc với Hội đồng thành phố Seoul, Hàn Quốc.

Chủ tịch Hội đồng Seoul cũng đề xuất việc nghiên cứu, xem xét ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chính thức giữa Hội đồng Seoul và Hà Nội thời gian tới để thúc đẩy hơn nữa các hoạt động giao lưu, trao đổi đoàn.

Tại buổi làm việc với Chính quyền đô thị Seoul, Phó Thị Trưởng Seoul Cheon Won Kang thông tin với Đoàn cụ thể hơn các nội dung về vị trí, vai trò và tổ chức hoạt động của Chính quyền đô thị Seoul trên cơ sở quy định của luật hiện hành Hàn Quốc (Đạo luật Tự trị địa phương, Đạo luật Chính quyền đô thị Seoul,…).

Để giúp Đoàn có cái nhìn sâu hơn về thực tiễn triển khai các chính sách cụ thể, Chính quyền thành phố Seoul đã bố trí các chương trình khảo sát thực tế cho đoàn thăm và làm việc tại Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp Seoul để tìm hiểu cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, thúc đẩy đổi mới; thăm Trung tâm thành phố thông minh Seoul tìm hiểu chiến lược thiết lập cơ sở hạ tầng thông minh.

Đoàn công tác trao đổi với ông Kim Hack-yong thành viên Quốc hội Hàn Quốc.

Đoàn cũng đã phối hợp với Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc tổ chức Tọa đàm trao đổi, lấy ý kiến của cộng đồng người Việt Nam tại Hàn Quốc về dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi). Tọa đàm nhận được sự quan tâm, đóng góp ý kiến sôi nổi, xoay quanh một số nội dung trọng tâm, đặc thù về: cơ chế thu hút, trọng dụng nhân tài, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; Huy động nguồn lực cho phát triển Thủ đô, cơ chế thu hút đầu tư xã hội, thu hút nhà đầu tư chiến lược, trong đó có nguồn lực quan trọng từ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài.

Việc trao đổi, học tập kinh nghiệm thực tiễn về xây dựng và triển khai các cơ chế, chính sách của chính quyền Thủ đô các nước đã góp phần đem lại cái nhìn thực tế, sâu sắc hơn cho đoàn trong việc xem xét đưa ra các khuyến nghị sửa đổi Luật Thủ đô hướng tới hiệu lực, hiệu quả.

Luật Thủ đô được Quốc hội thông qua vào ngày 21/11/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Sau 10 năm đi vào đời sống, việc thực thi những cơ chế đặc thù được luật quy định đã mang lại những kết quả tích cực trong xây dựng, phát triển Thủ đô. Tuy nhiên, trước thực tế còn nhiều vướng mắc, Bộ Tư pháp đang phối hợp với UBND thành phố Hà Nội nghiên cứu, tham mưu sửa đổi Luật Thủ đô cho phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố trong bối cảnh hiện nay.

Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) gồm 6 chương, 59 điều; tăng 2 chương, 32 điều so với Luật Thủ đô năm 2012 hiện hành.  Dự kiến, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ sáu (tháng 10/2023), thông qua tại kỳ họp thứ bảy (tháng 5/2024).

Ngày 9/6/2023, Bộ Tư pháp đã đăng tải hồ sơ dự án Luật Thủ đô (sửa đổi) trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ (https://chinhphu.vn/du-thao-vbqppl/du-thao-luat-thu-do-5693) và Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp (https://moj.gov.vn/dtvb/pages/chi-tiet.aspx?itemid=628) để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Thông qua lấy ý kiến nhằm tiếp tục hoàn thiện cơ sở pháp lý; xây dựng cơ chế đặc thù, vượt trội; khắc phục những khó khăn, vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình thi hành Luật Thủ đô để xây dựng, phát triển Thủ đô với vị trí, vai trò là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, hướng tới đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn; phát triển nhanh, bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy Vùng Thủ đô, vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước cùng phát triển…